- Website Histoarysk Wurkferbân Wûnseradiel

GAW 1274 Jaarverslagen der Plaatselijke Schoolcommissie van Wonseradeel Ingesteld naar aanleiding van art. 64 van de wet op  het lager Onderwijs van 12 aug. 1857. 

Het onderwijs in Exmorra. 
De periode Hempel

1858: Exmorra
Het onderwijs in de school te Exmorra was in het begin dezes jaars ellendig te noemen, daar er in de onmisbaarste leervakken bijna geene vorderingen aangetroffen werden; terwijls zelfs de leermiddelen oud en versleten waren, gaf de morsigheid van het schoolgebouw bovendien ook enen onaangenamen indruk; zoodat de schoolcommissie hier ten zeersten geroepen was, om den onderwijzer Hempel het gebrekkige hiervan met kracht te doen gevoelen, wordende door haar aan hem eenen proeftijd van vier maanden gegeven tot de zoo noodige verbetering in dezen. Na het verloop van dien tijd heeft de commissie echter eenige  verbetering aldaar aangetroffen, en heeft eenige hoop gekregen, dat zij niet genoodzaakt zal worden schorsing of ontslag van den onderwijzer aan U.E.A. aan te vragen.

Uit verzamelstaat 1858:
Wijtse J. Hempel, koster          312,20 (+ als  koster f. 75,-)       
                                             Kerk 172,-, gemeente 58,- en aan schoolgeld 82,20
Schoolgeld 0,30 per leerling. 
Staat v.h. onderwijs: slecht, gebouw: goed,  onderwijzerswoning: matig (vrije bewoning) Eigendom school: dorp.

Woning Exmorra 26

Wijtze Jurjens Hempel 26-08-1811 Sneek

geh.

NH

onderwijzer der jeugd. =02-10-1868
Rinske Reins Couperus 19-11-1809 Hieslum

geh.

NH

   
Jurjen Wijtzes Hempel 24-04-1834 Exmorra

z

     
Rein Wijtzes Hempel 06-06-1836 Exmorra

z

     
Bauke Wijtzes Hempel 06-02-1841 Exmorra

z

     
Johan G. Wijtzes Hempel 23-02-1847 Exmorra

z

     
Rienk Wijtzes Hempel 18-04-1849 Exmorra

z

     


1859: Exmorra
Het onderwijs aan een 20tal leerlingen door de onderwijzer W. Hempel te Exmorra, liet ook dit jaar veel te wensen over. Onaangenaam was de gewaarwording der onzindelijkheid bij het binnentreden van het schoolgebouw, terwijl de weinige vorderingen der leerlingen in de aller noodzakelijkste leervakken bedroevend zijn te noemen; zodat de commissie hier bij voortduring redenen tot klagen vindt.

1860: Exmorra
Wat verslag de Commissie van het onderwijs te Exmorra moet geven is U.E.A. zoo bekend, dat het overbodig kan geacht worden om de onhoudbare toestand welke men aldaar aantreft in dezen weder te schetsen; de commissie acht den onderwijzer W. Hempel ten eenemale ongeschikt voor zijne betrekking.


1861:
Wat de school van de onderwijzer Wijtze Hempel te Exmorra aangaat, houdt de commissie zich aan hare vroeger uitgebragte rapporten. Zij meent dat U.E.A. omtrent deze school genoegzaam zijn ingelicht door het rapport in de loop van dit jaar door heren burgemeester en wethouders uitgebragt.


1862:
Daardien het onderwijs te Exmorra door den onderwijzer Hempel in zulk een beklagenswaardigen toestand bleef, had de commissie het berigt dezer school er aan gegeven, tot den Heer Schoolopziener ingevolge een daartoe opzettelijk onderzoek per missieve aan U.E.A. berigt, dat de toestand van het onderwijs enz. eenigszins was verbeterd, waarna de Commissie bij een schoolbezoek op den 22 October het genoegen had op te merken dat er meer orde en zindelijkheid heerschte dan vroeger. Ook omtrent het onderwijs was vooruitgang merkbaar in weerwil dat het nog zeer veel te wensen overliet, want van lezen kon alleen gezegd worden dat het veel beter was dan vroeger. Rekenen was iets beter ofschoon het zich nog tot een laag standpunt bepaalde. Het schrijven was nog zeer slecht, de andere onderwijsvakken werd geheel niets of weinig aan gedaan. De commissie wenscht dat zij eerlang meer merkbare vooruitgang in deze school van een 50-tal leerlingen mag ontwaren.

1862: Hempel f. 446,- en 10% schoolgeld

1863:
Hoewel het onderwijs te Exmorra van de onderwijzer Hempel nog veel te wensen overlaat, heeft men echter reden van tevredenheid, wanneer aan vroeger wordt gedacht en alzo hoop dat de aanvankelijke verbetering achtervolgd worde van meerdere vooruitgang opdat de meeste onderwijsvakken eerlang met goed gevolg onderwezen worden.

1863: Wijtze Hempel f. 400,- en 10% schoolgeld.

1864:
Hoewel de onderwijzer Hempel te Exmorra blijkbaar pogingen heeft aangewend om zijn onderwijs wat te verbeteren, blijft deze school evenwel op een zeer lage trap van ontwikkeling. Voorwaar, betreurenswaard voor een ongeveer 50 tal kinderen. Het lezen en rekenen is wat beter geworden, overigens alles even slecht of niet onderwezen wordende.

1865:
In weerwil van de dringende pogingen van de commissie om het onderwijs van de onderwijzer Hempel (411,80 + 10% schoolgeld) te Exmorra op een behoorlijk standpunt te krijgen, was alles vruchteloos en door het onduldbare dier toestand werd uwe vergadering tot het besluit gedrongen tot enige tijdschorsing van deze onderwijzer in zijn werkbetrekking. Bijna hopeloos verbeidt de commissie hier de toekomst wijl zij zich overtuigd acht dat het deze onderwijzer ten enenmale aan enige geschiktheid tot het geven van onderwijs ontbreekt.

1866:
De onderwijzer Hempel te Exmorra deed misschien wat in zijn vermogen was om zijn taak naar behoren te vervullen waar van dan ook sporen waren op te merken, doch in weerwil daarvan kan niet anders gezegd worden dan dat het onderwijs hier tot nadeel voor de jeugd op veel te lager trap staat door de ongeschiktheid van de onderwijzer en wenselijk is het alzo dat op deze of gene manier de onderwijzer voor zijn betrekking worde ontslagen.

1867:
Gaarne zou de commissie over het onderwijs hier gegeven hare tevredenheid betuigen, omdat de onderwijzer Hempel meent, dat het thans aan de eis wel moet beantwoorden, echter, hoewel het niet te ontkennen is, dat er enige verbetering bij vroeger bestaat, blijft er nog zeer veel te wensen over.

1868: geen verslag (sterfjaar Hempel)
Aantek. Onderwijzer is Bauke Sieswerda (f.300,-) provinciaal waarnemend onderwijzer na het overlijden van Wijtze Hempel te Exmorra 2 okt. 1868.

1869:
De onderwijzer Hoite Postuma gaf alhier in het afgelopen jaar, blijken van ijver voor zijne betrekking te hebben. Over de orde in school, zowel als de vorderingen zijner leerlingen had men reden van tevredenheid.

Exmorra is niet verder gevolgd

 
 

 

Reageren